'... in bewerking'.

2015 is het internationale Jaar voor de Bodem. Dat is niet zomaar natuurlijk. Een dun laagje van de Aarde, soms maar enkele decimeters dik, draagt een groot deel van al het leven. En dat laagje dreigt in rap tempo te verminderen, zowel in kwalitatieve als in kwantitatieve zin..

E E N   V R U C H T B A R E   B O D E M .

Voor onze voedselvoorziening zijn we zowel direct als indirect op een vruchtbare bodem aangewezen. En dat is een bodem, die zijn vruchtbaarheid op zijn minst behoud en zo mogelijk nog ziet toenemen. Alleen van een vruchtbare bodem kan gezonde, levenskrachtige voeding komen. Met een groeiende wereldbevolking en de effecten van weer en klimaat op oogsten hebben we elk stukje bodem hard nodig. Maar, helaas, het verdwijnt in rap tempo.
Waar blijft die vruchtbare bodem?
We leggen er wegen en parkeerterreinen overheen en we zetten er gebouwen op. Door onoordeelkundig bodem- en waterbeheer hebben de elementen, wind, zon, overvloedige regen, vrij spel en waaien en spoelen veel voedingsstoffen weg. We putten de bodem uit met onze landbouw- en veeteeltmethoden en doen dat al duizenden jaren. In meer recente decennia hebben we met de moderne aanpak (bedankt Wageningen!) dat proces aanzienlijk versneld en verhevigd en we vernietigen daarbij op grote schaal het zo noodzakelijke bodemleven. Deze ontwikkeling van erosie en degradatie van de bodem zijn we nu ook versneld aan het uitrollen over grote delen van de rest van de wereld.
We hebben hier al lang het eten van toekomstige generaties van hier opgegeten en zijn nu hard bezig het eten van toekomstige generaties elders op te eten.
Waar leidt dat toe? Het betekent dat er steeds minder voedsel zal zijn. We hebben natuurlijk nog de gelegenheid om eerst nog meer natuur (bossen, regenwouden, e.d.) in voedsel om te zetten. Dat zal in de regel betekenen dat we de daar aanwezige vruchtbaarheid snel omzetten ein productie en al gauw (enkele tientalle jaren?) de bodem uitgeput hebben en het bodemleven vernietigd. Het geeft ons wat seprijt, maar toekomstige generaties zullen het daardoor nòg moeilijker krijgen.
Daar zit hem dus de oplossing niet. Er is maar één oplossing en daar moeten we een heleboel verschillende dingen voor doen. Nù!
Het is erop of eronder.
Hieronder ga ik er wat dieper op in en kijk naar de belangrijkste noodzakelijke veranderingen, die te maken hebben met de wijze waarop we ons voedsel telen, wàt we telen en hoe we de 'restanten', die nu via riool en vuilverbranding voorgoed verdwijnen, weer terug kunnen brengen op het land.
Wereldwijd worden steeds meer mensen bewust van deze uitdagende situatie en komen met reacties en antwoorden.
Geef (v)ruchtbaarheid aan de bodem
Op talloze plaatsen worden in dit Jaar van de Bodem activiteiten ontwikkeld om bekendheid te geven aan deze situatie èn om een hopelijk grote kentering tot stand te brengen. Boeren, burgers en buitenlui gaan gezamenlijk op om tegen de stroom van de gevestigde industriële voedselproductie in onze bodems te redden voor ons en onze kinderen.

Help Humusje
"Vital crops are -on good grounds- grown on living soils for healthier food" staat bovenaan de website van Down2Earth, een organisatie, die dit bodemjaar lanceert en promoot. Humusje is het karaktervolle wezentje dat voor het bodemleven staat en de volgende oproep doet 'TEKEN DE PETITIE'.
Op de site staat meer aardige informatie en enkele leuke, leerzame filmpjes, ook voor (uw) kinderen.

Menno Swaak                                                
Permacultuurcentrum Den Haag